Stuporous - We brengen ons eigen speciale cocktail aan stijlen, in de charmes van onze talenten en gebreken
‘Asylum’s Lament’ is het debuutalbum van het Nederlandse doom-black trio STUPOROUS. Een project rond enkele gerenommeerde klasse muzikanten die ondertussen heel wat watertjes hebben doorzwommen. De teksten gaan over geestelijke stoornissen, gebaseerd op ware gebeurtenissen in een psychiatrische inrichting. Het is een zeer gevarieerd meesterwerk geworden, waar de kleur ‘zwart’ wellicht overheerst. Maar daar houdt het niet mee op … Genoeg voer voor een fijn gesprek met Izzy, Floris en Devi. Meteen polsten we ook naar de toekomstplannen en vroegen ons af, waarom een zoveelste project binnen de donkere metal, kan intrigeren …
Stel jezelf eens voor … Hoe is alles begonnen? Waarom een ‘zoveelste’ black/doom band?
Izzy: STUPOROUS is een beetje begonnen toen Floris het idee kreeg om eens funeral doom te maken. Hij kocht daar zelfs speciaal een 7-string gitaar voor :) Na wat over-en-weergooien van riffs en ideetjes, schoot er van dat oorspronkelijk idee niet veel meer over eigenlijk, en werd het een doom-gothic-black-progressive hybride ding.
Floris: Ik speel ook nog in enkele ‘zoveelste’ black metal bands. Of we een aanvulling zijn op een verzadigd genre, daar zijn we niet mee bezig. Er is gewoon een innerlijke noodzaak om muziek te maken. Die urgentie hoor je terug in onze muziek. In het geval van Stuporous is het idee ontstaan vanuit de band Meslamtaea, waar Izzy ook in speelt. We hadden al eens uitstapjes naar doom gemaakt. Deze sfeer wilden we verder verkennen met een veel lagere stemming en een meer minimalistische benadering. Daarbij paste ook een andere zangstijl en we hebben Devi als zanger aangetrokken, die een heel breed palet aan kleuren op zijn stembanden heeft. De sfeer van de muziek werd zo anders dat we het onder een andere projectnaam hebben voortgezet: Stuporous. Tijdens het opnameproces zijn we onze stijl – en eigenlijk onszelf – gaan ontdekken. Ik heb niet de indruk dat we al zijn uit-ontdekt.
Devi: Ik heb er inhoudelijk weinig aan toe te voegen behalve mijn persoonlijke beweegredenen. Ik maak muziek als hobby. Ik doe het in eerste instantie voor mijzelf en het uitgeven van muziek helpt om alles concreet te hebben, deadlines te stellen etc. en uiteraard is het leuk als er een publiek voor is, maar dat moet maar blijken als een werk af is. Ik hou nul rekening met de verzadiging van een markt als ik met een project begin, ik kijk alleen maar of ik ergens van ga kwispelen.
Het genre zit al behoorlijk vol, maar donkere geesten als mezelf worden er voortdurend door gevoed; wat maakt jullie uniek?
Izzy: Doordat Stuporous eigenlijk geëvolueerd is tijdens het creatief proces, werd het iets wat eigenlijk niet echt black/doom is. Clichés zijn de waarheid, en ook hier geldt: Stuporous is niet in één genre te vatten. Een reviewer noemde het zelfs “Grandiloquent Gothic Doom”, wat ook een optie is voor mijn part :)
Floris: Onze bandleden hebben allen een brede smaak buiten metal en we zijn allemaal liefhebbers van jazz. We kleuren dan ook graag buiten de lijntjes. Zelfs soul en junglebeats zitten in de muziek verstopt. We denken dan niet: ‘zou het publiek dit nog accepteren?’. Als we zelf enthousiast zijn gaan we er gewoon 100% voor. Originaliteit is geen doel op zich, maar dat is het zeker geworden. Zowel tekstueel als muzikaal vanwege de eclectische en gedurfde aard van de muziek.
Devi: Wat Stuporous uniek maakt is dat wij het zijn die het spelen. Iedere muzikant zet iets neer dat zo uniek is als een vingerafdruk (als niet unieker). We brengen ons eigen speciale cocktailtje aan stijlen, gegoten in de charmes van onze talenten en gebreken.
Naast die ‘persoonlijke uitleg’ vind ik de trompetklank die eraan wordt toegevoegd bijzonder, een knipoog naar de jazz? Of hoe moet ik dat zien?
Floris: Dit is zeker een knipoog naar jazz, maar ook waren we beïnvloed door Sear Bliss uit Hongarije. Trompet kan een hele donkere, rokerige sfeer aan de muziek geven. Dat was precies wat we wilden.
Izzy: Als mensen een trompet horen denken ze grappig genoeg direct aan jazz, alhoewel ik zelf pas sedert een paar jaar jazz speel in de darkjazz scene. Ik speel bijna 40 jaar in de fanfare van mijn geboortedorp, dus daar heb ik het geleerd en ervaring opgedaan. Floris werkt al een tijdje met mij samen (sinds de laatste Meslamtaea “Weemoedsklanken”) dus wou samen met mijn toeters eens testen of dat wel werkte, een beetje de kant op van bands zoals Sear Bliss, die ook blazers gebruiken. De bugel, die ik voornamelijk speel op deze plaat, samen met de althoorn, genereert een zachte, melancholische klank, bijna weemoedig, dus dat past perfect bij de sfeer van Stuporous. We hebben ook gemerkt sinds Meslamtaea dat blazers (échte!) goed combineren met razende gitaren voor de één of andere reden.
Devi: Er is een soort jazz die prima samen gaat met black metal. Ik ga Izzy ook nog lief aankijken om met mij aan andere projecten te werken. (Izzy: *grijns*)
In de omschrijving staat iets dat de teksten over mentale problemen gaan, vertel er eens wat meer over? Waar kwam de inspiratie vandaan en schuilt er een persoonlijk verhaal achter?
Devi: Ik werk als verslavingsdeskundige in de psychiatrie (in een multidisciplinair, ambulant behandelteam). Ik werk inmiddels al 13 jaar in de psychiatrie en heb veel meegemaakt. Ik heb ook een paar jaar in een team gewerkt voor jongeren met een eerste psychose en daar was het zelfmoordgehalte heel hoog. Op dit album heb ik enkele van de verhalen van mijn patiënten verteld, de gebeurtenissen uit de verhalen zijn waar gebeurd. Details uit de verhalen zijn om twee redenen soms aangepast:
1. om de privacy van de patiënten en eventuele nabestaanden te waarborgen.
2. om de verhalen aan elkaar te rijgen zodat er een rode lijn in het concept voor het album ontstaat. Ik vertel deze verhalen in eerste instantie omdat ik mijn hart wil luchten en de muziek biedt daar een creatief kanaal voor en laten we eerlijk wezen: een Black-Doom album met als thema waargebeurde verhalen uit de psychiatrie is toch een match-made-in-heaven?! Maar daarnaast wil ik ook een boodschap meegeven: we leven in een wereld van diversiteit. We zijn (gelukkig) niet allemaal hetzelfde en onze persoonlijkheden komen in een groot palet van verscheidenheid. Echter leven we in een samenleving waar de bandbreedte voor wat “normaal”, “functioneel” en “geaccepteerd” is nauwer wordt. En de groep mensen die buiten de boot valt groeit dus. Het stigma op psychiatrische klachten is groot en we vinden dingen te snel raar. Er zijn mensen die compleet afgezonderd raken van de maatschappij en de rest staat vervolgens raar te kijken als zo iemand compleet uit z’n stekker gaat en een moord pleegt (meestal op zichzelf).
In de mentale problematiek voel ik dat de coronatijden daar ook voor iets tussen zitten. Was ook die tijd een inspiratie voor deze plaat? Denk je dat er meer mentale problemen zijn sinds corona?
Izzy: Om op je laatste vraag te antwoorden: ik voel persoonlijk vooral dat de pandemie me een tijd RUST heeft gegeven ook. Het enige frustrerende was dat er geen live-concerten meer waren en ik werd vooral kwaad toen men besliste dat sportevenementen weer mochten opstarten maar muziekevenementen en repetities niet. Koning sport heerste weer over kneusje cultuur en dat vond ik erg onrechtvaardig. Tijdens de lockdown waren er bij mij vaak momenten dat ik me best OK voelde, thuis zitten met het gezin, dingen doen met mekaar, gaan wandelen en troetelbeertjes gaan spotten achter de ramen en naar de mensen achter de ramen wuiven en hun wat moed toewensen. Ik heb eigenlijk eerder ervaren dat ik het terug lastig kreeg toen alles terug opstartte, dat we precies ‘tijd moesten inhalen’ De ratrace ging in overdrive en dat was eerder een lastig gegeven voor mij.
Floris: Om me heen was er veel frustratie over de pandemie en dat snap ik zeker! Vooral voor jongeren in de bloei van hun leven, die thuis opgesloten zaten en letterlijk jaren van hun leven moesten missen. Maar voor mij persoonlijk was het een geweldige tijd. Het thuis ‘moeten’ werken en de sociale beperkingen van lockdowns ervoer ik als een zegen. Ik kreeg meer vrije tijd door het ‘niet overal moeten zijn’. Ook Stuporous is in deze periode ontstaan, net als m’n project Schavot.
Devi: Er zijn verschillende soorten mentale problemen. Ja, er waren veel mensen die meer zijn gaan drinken of blowen tijdens de pandemie, net als dat mensen zich geïsoleerd voelden of angstig waren. De meeste van deze klachten zijn echter niet klinisch van aard en zijn als sneeuw voor de zon weer verdwenen met de opheffing van de maatregelen. Het enige mentale probleem dat er is gebleven, is het verhoogde gevoel van polarisering dat men ervaart. Want het lijkt alsof we meer gepolariseerd zijn, we voeren wellicht meer discussies dan -laten we zeggen- vijf jaar geleden (als dat al zo is), maar de daadwerkelijke polarisering zelf lijkt mee te vallen. Het is slechts een illusie, massale cognitieve dissonantie, we zijn het vaker met elkaar eens dan mensen denken.
Het is ook een zeer gevarieerde plaat, en het kleur ‘zwart’ overheerst, maar je komt veel kantjes van die kleur tegen, o.m. grijs, extreem donker tot een lichtvoetigere duisternis. Een juiste analyse? Of hoe moet ik dat zien? Bewust een keuze om ook een klein lichtje te laten schijnen in die duisternis?
Izzy: Ja, is zo. We gaan alle kanten uit en het is een beetje een 50 Shades Of Black geworden . Het is vooral door die constante klank-evolutie tijdens het volledige maakproces dat de plaat ook zo gevarieerd is denk ik. Ook de zang draagt daar voor mij veel aan bij, Devi is echt een tovenaar met zijn stem, van cleans naar diepe (bijna deathcore) growl, naar psychedelische screams en waanzinnige parlando’s, dat maakt ook de muziek gevarieerd uiteraard. Aan de andere kant blijkt de plaat ook helemaal niet ontoegankelijk of ‘moeilijk’, gezien de reacties.
Floris: Daar heb ik weinig aan toe te voegen. Voor mij moet muziek een verhaal vertellen en een verhaal is pas spannend als er wendingen in zitten. Daarom zitten onze composities vaak vol met contrasten in sferen: van klein en intiem tot bombastisch, en van opbeurend tot diep somber.
Hoe waren de eerste reacties?
Izzy: De paar reviews die we al hebben gehad zijn allemaal positief! Deze plaat is blijkbaar heel toegankelijk en ‘hooked’ de mensen blijkbaar. Had ik eerlijk gezegd niet verwacht, ook al liet Ward van ons label Void Wanderer al zoiets optekenen. Dit is qua sound en compositie eigenlijk best een toegankelijke plaat, ondanks het genre en het beladen thema…
Floris: Voor mij is dit een spannende plaat om aan publiek te laten horen. Het is muzikaal al een vreemde eend en de zang en lyrics van Devi (over de dagelijkse praktijk uit zijn werk in de psychiatrie) geven de muziek een hele donkere lading. Het is zware kost. Ik kan daarom moeilijk inschatten wat het metal-publiek er van vindt. De drie singles werden gelukkig heel positief ontvangen en dat was best een opluchting.
Is het in deze tijden nog nodig platen uit te brengen, gooi alles op Spotify en neem een Youtube filmpje op, en klaar is Kees ... Ikzelf koop nog vinyl platen, maar waarom niet gewoon digitaal?
Floris: Voor mijn gevoel gaat streaming op termijn bijna een volledige vervanging van fysiek worden. Fysieke uitgaven zullen een bepaalde verzamelwaarde blijven houden, maar worden steeds minder noodzakelijk. In nieuwe auto’s zit niet eens meer een cd-speler. Zelf koester ik nostalgische herinneringen aan vinyl, cd en cassette en vind ook dat fysiek meerwaarde heeft boven digitaal. Vooral door het toegevoegde esthetische aspect van art en fotografie. Sommige underground bands zetten hun muziek niet op Spotify, in de hoop dat er meer fysiek wordt verkocht. Of dat werkt betwijfel ik. Zo’n verzet tegen streaming vind ik dapper maar je bereikt gewoon een groot gedeelte van je potentiele publiek niet meer. Zelf wil ik gewoon m’n muziek uitbrengen in welke vorm dan ook en heb niks tegen digitaal. Maar een cd of plaat is wel de kers op de taart.
Izzy: Omdat Spotify en YouTube geen kanalen zijn voor amateur-bands, vind ik zelf. Die kanalen zijn enkel goed voor promo, en je vindt dus STUPOROUS ook op die kanalen. Leuk om in allerhande playlists terecht te komen en zo gemakkelijke promo te voeren. Maar eraan verdienen doe je dus niks, en vooral denk ik: in dit genre heb je nog steeds veel meer mensen die fysieke releases kopen dan digitale. Nu, ik doe dit niet in de eerste plaats om er iets aan te verdienen, en de rest van de band ook niet, maar wij zijn allemaal kinderen van de vorige eeuw, en wij kochten ENKEL tapes, LP’s en CD’s. Vinyl laten persen komt met een idioot lange wachttijd door het succes, en veel labels en bands gaan zelfs al terug naar tape-releases.
Is het door al die digitalisering en zo niet moeilijker geworden om jezelf als ’nieuwe band’ te lanceren, of is dit wat kort door de bocht?
Izzy: Ik voel vooral dat, zoals je al hierboven aanhaalde, de vijver vol zit. Niet verwonderlijk eigenlijk. Iedereen kan met beperkt budget en een beetje goeie computer een hele plaat in mekaar draaien die ook nog eens best OK klinkt. Zo kan iedere huiskamerartiest iets op de markt gooien. Je moet ook niet meer via een studio of een label, je gooit het gewoon op Internet en klaar. Dat maakt dat er geen ‘quality control’ meer is en de markt verzuipt. Dan is het als band de zaak dat je iets unieks doet, en daar zoek ik zelf altijd naar.
Floris: Ik sluit me bij Izzy aan. Aan de ene kant biedt de laagdrempeligheid van Internet kansen omdat een band – zelfs buiten een label om – laagdrempelig muziek kan lanceren. Aan de andere kant gebeurt dit zo massaal dat fans en bands door de bomen het bos niet meer zien. Vroeger kon je bijna blindelings releases van label X of Y kopen en je wist dat het goed was. Tegenwoordig krijgen goede bands niet eens meer een label omdat ze vol zitten en niet eens aan luisteren toe komen. De hele markt is totaal verzadigd.
Kortom: het is makkelijker om jezelf te lanceren, maar veel moeilijker om werkelijk gehoord te worden.
Hoe belangrijk is sociale media (of net niet) voor jullie?
Floris: In een nog niet zo ver verleden zei ik nog dat underground en social media moeilijk samen gaan. Het haalt iets weg van mysterie rondom de muziek en ik dacht dat goede muziek vanzelf zou bovendrijven. Dat tweede is helaas het geval niet meer. Kwaliteit is bijna van ondergeschikt belang geworden. Net zo belangrijk is het om niet weg te zakken in de vergetelheid der algoritmes. Met frisse tegenzin vullen we daarom braaf regelmatig de socials.
Izzy: We gebruiken het zeker en vast, omdat het in deze tijden niet meer weg te denken is. Het is een gemakkelijke manier om in één post veel mensen te bereiken.
Devi: Ik zou meer aan mijn sociale media moeten werken, maar ik krijg het niet voor elkaar haha. ik ben in het echt best sociaal, maar ik zit gewoon amper meer op Facebook, Instagram etc. Ik denk wel dat het nog steeds prima platformen zijn om jezelf te laten zien. Als ergens veel mensen samen komen, is dat een plek om je kop te laten zien.
Wat zijn de verdere plannen voor dit jaar, gaan jullie hiermee op tournee? Eventueel buitenland?
Izzy: Zelf zou ik er graag mee op stap gaan, maar sommige bandleden zitten liever op hun zolderkamer nieuwe muziek in mekaar te flansen :D
Floris: Dat ben ik dus. Knutselen op de zolderkamer, heerlijk!
Devi: Ik zit ook graag in het comfort van m’n eigen huis te werken aan het zoveelste black metal project.
Blijven jullie op deze weg doorgaan of zijn er andere plannen voor de eventueel volgende plaat?
Izzy: Ik zou het écht niet weten :D Het kan alle kanten op met Stuporous; zoals je al hoorde was het initiële plan funeral doom en nu is het gothic/black/doom of zo, we forceren niks en we volgen onze neus.
Floris: We hebben momenteel nog geen plannen voor een vervolg maar als de inspiratie toeslaat gaan we gewoon door. Stuporous-leden zijn (met elkaar) ook in andere bands bezig dus we zitten nooit stil.
Devi: Ik heb in ieder geval al wel ideeën voor een thema voor een volgende plaat en ik denk dat we met alle ervaringen die we hebben opgedaan een gigantische stap voorwaarts zouden kunnen maken als we nu aan een tweede plaat gaan werken. Eens kijken wanneer de spreekwoordelijke planeten zich weer op één lijn begeven.
Wat is jullie grote ambitie met dit project? En is er een doel dat je voor ogen hebt?
Floris: Nope, we hebben geen ambities en doelen, anders dan dat we gewoon lekker creatief bezig willen zijn met vrienden onder elkaar. In de algemeenheid staan we wel voor groei voor onze bands en projecten. Momenteel maken we bijvoorbeeld reuze-stappen op gebied van productie.
Izzy: Ambities zijn vooral dat we doen wat we graag doen, we zijn niet meteen van plan om wereldsterren te worden hiermee :) Eerst even afwachten wat de reacties zijn als de plaat een tijdje uit is, dan zien we wel weer verder.
Devi: Geen zorgen, er komt uiteindelijk wel weer nieuw werk. Het laat zich gewoon niet haasten met dit project, kom op, het is doom :p
Sportpaleizen uitverkopen of in een club circuit naam maken? Wat geniet jullie voorkeur en waarom/waarom niet?
Izzy: Geen Sportpaleis voor mij dank u, die klank zuigt enorm daar! Kleine zaaltjes zijn veel leuker en geven meer intimiteit, wat dit genre meer ten goede komt denk ik zelf.
Floris: Stuporous is geen live-band, maar als ik voor m’n andere band Asgrauw (drummer) mag spreken: kleine tot middelgrote zalen met een goed (podium)geluid, een professionele crew en ramvol met enthousiast publiek. De reden is als volgt. Ik hou helemaal niet zo van live spelen, maar áls het gebeurt dan moet het meer energie opleveren dan dat het kost. We leven als band weken naar een optreden toe met repetities. Vervolgens ben je een dag bezig met inpakken, rijden, opbouwen, soundchecken, de blaren op de vingers spelen en het ritueel in omgekeerde volgorde terug afspelen. Een optreden moet dan voor mij echt goed zijn geweest. Ik wil die positieve vibe voelen. Dan kom je voldaan thuis. Vaak is dat anders en levert het me vooral stress op.
Devi: In een te gekraakte oefenruimte spelen voor een stel LSD-wauze mafkezen die twee euro hebben betaald om met z'n twintigen opgehokt in een te kleine ruimte zweetluchten met elkaar uit te wisselen. Mag dat ook?
Meestal krijg ik als antwoord het tweede, alsof niemand nog wil doorbreken naar een groot publiek … Of zie ik dat verkeerd?
Floris: Als je doorbreekt worden veel dingen ‘moeten’ in plaats van ‘mogen’. Enige erkenning en waardering voor muziek is geweldig, ik ben de laatste om dat te ontkennen. Maar voor mij is muziek een emotionele en creatieve uitlaatklep en geen werk. ‘Doorbreken’ betekent dat je moet gaan conformeren aan de business, dat je moet gaan plannen, moet gaan toeren, moet voldoen aan verwachtingen van fans etc. Ik moet helemaal niks.
Izzy: HAHA! Betrapt dus! Er zijn genoeg bands die groter worden. Ik heb zelf niet de ambitie om groot te worden in muziek. Ik heb steeds gezworen dat muziek altijd plezierig moet blijven voor mij, vanaf het een dagjob wordt, wordt het een ‘moetens’ en dat wil ik niet.
Devi: Doorbreken? Haha het zijn de jaren 80 niet meer. En dat is maar goed ook als je het mij vraagt. Ik maak muziek voor de lol. Ik heb geweldig werk en een prima sociaal leven en maak muziek als uitlaatklep en dat is best prima zo voor mij. Als het dan ook nog iets voor iemand betekent, is dat echt super!
Zijn er los van STUPOROUS nog andere projecten waar je mee bezig bent, vertel er gerust wat meer over?
Izzy: Zelf heb ik net een cd uit met het darkjazz project Waveshard en daar zijn we al terug met nieuwe nummers bezig. Er komt ook nog een ander dark-doomjazz EP aan met een nieuw project, later meer daarover. Met Meslamtaea (unorthodox progressive black) leggen we de laatste hand aan een split, dus die komt er ook aan. Ik heb een outro mogen toeteren bij het Antwerpse black metal dweilorkest Abrahamic Liars, dus dat zie je dit jaar ook wel verschijnen, en ik ben betrokken bij een nieuw Belgisch project dat On All Fours gaat heten, met een paar bekenden uit het genre, en dat gaat best fenomenaal klinken denk ik.
Floris: Izzy heeft Meslamtaea al genoemd, waar ik ook onderdeel van uit maak. Bij de andere zijde van de split (The Color of Rain) ben ik ook betrokken samen met Devi. Verder zijn we nu een nieuwe Asgrauw plaat aan het afronden en komt er nieuw werk aan van Schavot.
Devi: Jazeker! The Color of Rain moet je zeker in de gaten houden, verder ben ik zeer actief met Teitan. Ook Cthuluminati (waar ik zanger-gitarist ben) gaat met een nieuwe plaat komen en ik ben nog met een ander nieuwe zoveelste black metal project bezig waar ik veel lol mee heb.
Is er nog iets dat je wenst toe te voegen, eventuele links naar sociale media enz
Stuporous is onderdeel van de Zwotte Kring: een collectief van bevriende muzikanten en bands. https://www.facebook.com/profile.php?id=100086941449166&sk=mentions
Eeuwige dank aan Void Wanderer ( https://voidwanderer.com/ )
en War Productions ( https://war-productions.org/warproductions/ ) om dit uit te brengen! Volg ons op Facebook via: https://www.facebook.com/Stuporousband